Overzicht van incidentele baten en lasten

Inleiding
Op grond van artikel 189 Gemeentewet ziet u erop toe dat de begroting structureel en reëel in evenwicht is. (Opmerking: hiervan kunt u afwijken als wij het structureel en reëel evenwicht in de begroting in de eerstvolgende jaren tot stand brengen).

Hiermee wordt het volgende bedoeld:

• structureel evenwicht = structurele lasten worden gedekt door structurele baten.
• reëel evenwicht = geraamde baten en lasten in de begroting en meerjarenraming zijn volledig en realistisch.

Voor het inzicht in de financiële positie op korte en langere termijn is het voor u van groot belang om een goed beeld te hebben van het structureel begrotingssaldo.

Beleid(skaders)
Voor wat betreft de invulling van het begrip 'incidenteel' volgen wij de notitie incidentele baten en basten van de commissie BBV en de handreiking structurele en incidentele baten en lasten van de gezamenlijke provincies. In onderstaande tabel presenteren wij een totaaloverzicht. Conform het advies van de commissie BBV hanteren wij voor het afzonderlijk bepalen en opnemen van incidentele baten en lasten in het overzicht een grensbedrag van € 250.000. Dit grensbedrag is vastgelegd in de financiële verordening gemeente Zevenaar 2023.

Toelichting bij het hanteren van het grensbedrag:
Volgens het BBV zijn alle onttrekkingen aan reserves incidenteel. In het overzicht incidentele baten en lasten moeten daarom alle onttrekkingen aan reserves worden vermeld, ongeacht de hoogte van het bedrag.
Daarnaast hanteren wij bij het gebruik van de reserves over een periode van meerdere jaren het totaal van alle begrotingsjaren. Als dit boven de € 250.000 komt dan wordt het bedrag opgenomen in het overzicht van incidentele baten en lasten. Daardoor vermeldt het overzicht in afzonderlijke jaren ook bedragen onder € 250.000.

Toelichting incidentele lasten en baten
Structurele baten en lasten zijn in elk geval die baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting zijn opgenomen. Omdat de gemeente structurele taken uitvoert, zijn structurele baten en lasten de regel. Incidentele lasten zijn de uitzondering. De toezichthouder houdt bij het beoordelen van de incidentele baten en lasten de volgende volgorde aan:

• Aard van de raming (soort of eigenschap van een begrotingspost)
• Einddatum (duidelijk en onvoorwaardelijk)
• De materiële beïnvloeding (voldoende omvang)

Hulpmiddel voor het invullen van het begrip incidenteel is: baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. De aard van de raming (soort of eigenschap van een begrotingspost) gaat echter altijd boven het hulpmiddel.

De in het overzicht opgenomen incidentele lasten en baten betreffen middelen die naar de aard van de post een eenmalig karakter hebben en waarbij een duidelijke en onvoorwaardelijke einddatum vastligt. Voorbeelden van incidentele posten zijn:

• implementatiekosten;
• verkopen van bezit;
• alle mutaties van grondexploitatie.

Overzicht van incidentele lasten en baten

Toelichting per programma:

Programma 0. Bestuur en ondersteuning
Opbrengst verkoop vastgoed
In de bezuinigingen bij de meerjarenbegroting 2020-2023 is besloten tot het afstoten van gemeentelijk vastgoed. Hiervoor zijn verkopenopbrengsten geraamd. Verkoop van bezit is altijd incidenteel.

Programma 2. Verkeer en vervoer
Begeleiding en advies A12/A15
De kosten voor advies en begeleiding van het project A12/A15 worden gedekt uit een bestemmingsreserve. Het project heeft duidelijk een eenmalig karakter. In 2026 wordt € 100.000 aan kosten begroot. De resterende kosten na 2026 (€ 350.000) zijn nog niet begroot.

Programma 3. Economie
Lokale Ontwikkelstrategie (LOS)
Zevenaar neemt samen met 4 Liemerse gemeenten deel aan de Lokale Ontwikkelstrategie. De kosten worden gedekt door Europese en provinciale subsidie en een bijdrage van de gemeente van € 274.500. Het project loopt van 2023 tot en met 2027 en wordt als incidenteel aangemerkt. Voor de jaren 2026-2027 is nog € 138.000 beschikbaar.

Programma 6. Sociaal domein
Investeringsagenda sociaal domein
In de begroting zijn incidentele uitgaven opgenomen voor het versterking van de sociale basis en de lokale teams. Het gaat in totaal om een bedrag van € 1.600.000 die wordt verdeeld over drie jaar.

Programma 7. Volksgezondheid en duurzaamheid
Duurzaamheid
In de raadsvergadering van 26 januari 2022 is besloten om voor extra inspanningen op het gebied van duurzaamheid een uitvoeringsprogramma 2022-2024 vast te stellen. Hiervoor is vanuit de algemene reserve een reserve duurzaamheid gevormd. In de raadsvergadering van 25 juni 2025 is besloten de periode te verschuiven naar eind 2026. De duur van de lasten is duidelijk en onvoorwaardelijk vastgelegd.

Gemeentebreed soorten management plan (SMP)
De gemeente stelt een bedrag van € 300.000 beschikbaar voor een gemeentebreed SMP (ecologisch onderzoek). Dit onderzoek zal eenmalig voor de gehele gemeente plaatsvinden in 2025 en 2026.

Programma 8. Volksgezondheid, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing
Opbrengst verkoop vastgoed
In de bezuinigingen bij de meerjarenbegroting 2020-2023 is besloten tot het afstoten van gemeentelijk vastgoed. Hiervoor zijn verkopenopbrengsten geraamd. Verkoop van bezit is altijd incidenteel.

Woningbouw
In de raadvergadering van 3 november 2021 is voor de uitvoering van een plan voor woningbouw voor starters en doorstroming een bedrag van € 3.000.000 beschikbaar gesteld.  Hiervoor is uit de algemene reserve een reserve initiatief woningbouw gevormd. De lasten lopen naar verwachting tot 2027.

Dorpendeal Lathum
In de begroting zijn ten laste van het resultaat in 2026 incidentele uitgaven opgenomen voor de ontwikkeling van het masterplan Lathum Later. Dit masterplan valt onder de "Dorpendeal". De lasten hebben een duidelijk eenmalig karakter.