Wat kost het?

Jaarlijks actualiseren we de afschrijvingslasten. Tevens aanpassing van benodigde bedrag in reserve afschrijvingslasten en bijbehorende jaarlijkse vrijval als gevolg van afwijkingen in het werkelijk geïnvesteerde bedrag en faseringen. Dit werkt door in meerdere programma's.

Jaarlijks actualiseren wij de rentelasten. De volgende zaken hebben invloed op de hoogte van de rentelast:
1. Het faseren van investeringen;
2. De hoogte van de boekwaarden van de grondexploitaties;
3. Het toepassen van projectrente voor grondexploitatie vanaf 2026;
4. Aflopen van huidige langlopende leningen met lage rentes.

1. Doordat investeringen worden verschoven, verschuift ook de bijbehorende rentelast.
2. De boekwaarden van de grondexploitaties Zevenaar-Oost bedrijven, Mercurion en Businesspark 7Poort II zijn in 2025 weer aangepast op basis van de herziene grondexploitaties per 1 januari 2025 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 25 juni 2025. De boekwaarden van de grondexploitaties in de komende jaren zijn lager dan eerder geraamd. Dit veroorzaakt een lagere financieringsbehoefte en dus een lagere rentelast. Dienstjaar 2027 is een uitzondering. Bij de begroting 2025-2028 werd een lagere boekwaarde verwacht. Door de herziening is de boekwaarde flink gestegen. Hierdoor ontstaat in 2027 een hogere financieringsbehoefte dan eerder geraamd en dus ook een hogere rentelast.
3. Vanaf 2026 passen we projectfinanciering toe voor GREX Businesspark 7Poort II. Dit zorgt voor een hogere doorbelasting naar deze grondexploitatie en dus een lagere rente in de algemene dienst. Dit effect is zichtbaar in het journaal 'FT12 Invoeren projectfinanciering'.
4. In de komende jaren lossen we ca. 25 miljoen af op huidige langlopende leningen. Het rentepercentage van deze leningen is gemiddeld een stuk lager dan de huidige rente waartegen we nieuwe leningen aan moeten trekken om aan onze financieringsbehoefte te voldoen.

In 2025 is grondexploitatie Vestersbos geopend. Dit zorgt ervoor dat aan deze grondexploitatie salaris- en overheadkosten kunnen worden toegerekend. Dit heeft een positief effect op de meerjarenbegroting. Daarnaast is voor diverse grondexploitaties langer inzet nodig dan in de begroting 2025-2028 verwacht.  Per saldo een voordeel in 2026 tot en met 2028 aflopend van € 168.000 naar € 57.000. Per saldo een nadeel vanaf 2029 oplopend naar structureel € 63.000.

De huidige ramingen van de salarisramingen verhogen we met 3,6%. Dit is de verwachte loonontwikkeling in 2026 volgens de prognose van het CPB (Centraal Planbureau). We brengen het extra benodigde bedrag ten laste van de stelpost voor loon- en prijsindexatie.

In de raming houden we rekening met kostenverhogende btw en de compensatie die we hiervoor ontvangen van het Rijk. De raming is gebaseerd op de in de afgelopen jaren ontvangen/aangevraagde bedragen 'Specifieke uitkering stimulering sport' (SPUK, voor compensatie van kostenverhogende btw) en de correctie op indexering voor 2026. De door het Rijk beschikbaar gestelde compensatie is voldoende om de kostenverhogende btw te compenseren. We brengen het extra benodigde bedrag voor de correctie van de indexering ten laste van de stelpost voor loon- en prijsindexatie. Deze mutaties zijn budgettair neutraal en hebben geen gevolgen voor het resultaat.

In de septembercirculaire 2024 en in de meicirculaire 2025 is rekening gehouden met compensatie voor loon- en prijsontwikkeling. Alle begrotingsposten zijn doorgenomen en daar waar nodig is de noodzakelijke indexatie opgenomen. Hierbij is ook rekening gehouden met de hogere indexatie op de zorgkosten waarmee in de begroting 2025-2028 rekening is gehouden. Per saldo een structureel nadeel op de indexatie vanaf 2026 oplopend van € 663.000 naar 803.000 vanaf 2027.

In 2026 hebben we te maken met diverse kostenstijgingen en -dalingen binnen de gemeente en de RDL.
Binnen de gemeente zijn met name de loonkosten gestegen die voor een deel worden doorbelast aan de RDL.
Binnen de RDL zijn per saldo de kosten voor afvalinzameling hoger en hiermee ook onze bijdrage aan de RDL. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door een stijging van personele kosten en hogere verwerkingskosten van het afval op de aanbiedstations. Anderzijds is er een daling van de materiële kosten als gevolg van bijvoorbeeld lagere brandstofkosten.  
Per saldo stijgen de kosten voor de gemeente Zevenaar als gevolg van de hierboven genoemde wijzigingen structureel vanaf 2026 met  € 48.000 ten opzichte van 2025. Dit verrekenen wij binnen de afvalstoffenheffing en is daarmee budgettair neutraal. Door bovengenoemde kostenstijging stijgt het tarief van de afvalstoffenheffing.

Als gevolg van de prijsstijgingen binnen de grond weg- en waterbouw vanaf 2022 tot en met 2024, zijn er tekorten ontstaan bij de revitaliseringsprojecten. Deze prijsstijgingen zijn het gevolg van de verstoring in toeleveringsketens, waardoor schaarste aan grondstoffen en materialen is ontstaan na de pandemie. Daarnaast zijn de afgelopen 2 jaar de loonkosten fors gestegen. Voor de revitaliseringsprojecten Angerlo, Kop van Tolkamer en Pannerden is er sprake van prijsstijging. Voor het project Bloemenkamp hebben we de prijsstijging grotendeels opgevangen door het aanvragen van aanvullende subsidies. Echter voor de revitaliseringsprojecten Lobith-Noord, Lobith-Zuid en Schrijvershoek lopen, de in 2022 geraamde beschikbare investeringsbudgetten en de werkelijke uitvoeringskosten, te ver uiteen om de prijsstijging van 20% (prijsindex grond-, weg- en waterbouw) op te vangen. Op grond hiervan worden de investeringsbudgetten van de revitaliseringsprojecten totaal met € 4.102.000 verhoogd. Het totale investeringsbedrag voor Lobith-Noord komt hiermee op € 14.569.000, voor Lobith-Zuid op € 3.589.000 en Schrijvershoek € 7.123.000. Daarnaast wordt het investeringsbudget straatmeubilair verhoogd met € 30.000. Het totale investeringsbudget van straatmeubilair komt hiermee op € 342.000. We brengen de extra kapitaallasten (€ 140.000) structureel ten laste van de stelpost voor loon- en prijsindexatie. Dit betreft een budgettair neutrale wijziging.

Bij het opstellen van de begroting 2025-2028 is voor de zorgkosten WMO en jeugd een percentage toegepast van 1,2%. Dit in afwachting van compensatie van het Rijk. Bij de meicirculaire 2025 heeft het Rijk compensatie gegeven. Wij stellen voor om de zorgkosten vanaf 2025 te compenseren met 3,21% (4,41% minus 1,20%). Dit betekent een structurele verhoging van afgerond € 1.118.000. In de 2e voortgangsrapportage is het effect voor 2025 opgenomen. We brengen het extra benodigde bedrag ten laste van de stelpost voor loon- en prijsindexatie.

De dakbedekking en de zonnepanelen van de Turmac Cultuurfabriek zijn aan vervanging toe. Na de oplevering van de Turmac Cultuurfabriek is in 2020 een meerjarenonderhoudsplan (MJOP) opgesteld voor het groot onderhoud van het gemeentehuis en de TCF. In dat MJOP is geadviseerd om de dakbedekking in 2026 voor een deel te overlagen.  In de afgelopen jaren zijn diverse (grote) lekkages geweest, met name als in korte tijd veel regen valt. Hierdoor is een deel van de isolatie onder de dakbedekking verzadigd met regenwater. Na diverse noodreparaties, inspecties en insnijdingen door de dakspecialist is de conclusie in 2022  getrokken dat het gehele dakpakket vervangen moet worden. In het MJOP is in 2022 de overlaging van de dakbedekking gewijzigd naar volledige vervanging in 2025 op basis van de lekkages en het specialistisch onderzoek van de dakadviseur. Het benodigde bedrag in het MJOP is toen nog niet bijgesteld doordat de bijbehorende kosten moeilijk in te schatten waren. Daarnaast zijn de zonnepanelen op het dak afgekeurd op basis van verzekeringseisen. Medio 2023 is DUMAVA-subsidie aangevraagd om direct het dak beter te isoleren. Om de dakbedekking te vervangen en om tegelijkertijd duurzame isolatiemaatregelen en nieuwe zonnepanelen te kunnen plaatsen is een totaal bedrag nodig van € 2.000.000. Hiervan wordt € 98.000 gedekt uit het MJOP en € 65.000 is een eenmalige afschrijving in verband met het verwijderen van de huidige zonnepanelen. Resteert een benodigd investeringsbedrag van € 1.837.000 waarvan € 342.000 gedekt wordt uit de DUMAVA-subsidie. Dit heeft een structurele afschrijvingslast tot gevolg van € 50.000. Hiervan kan jaarlijks € 25.000 worden gedekt door € 500.000 uit de bestemmingsreserve Duurzaamheid om te zetten naar een kapitaallastenreserve van € 500.000. Per saldo levert bovenstaande een nadeel op in 2026 van € 61.000 en vanaf 2027 een structureel nadeel van € 22.000.

Deze wijziging betreft de tegenboeking van het totaalbedrag opgenomen in de kadernota 2026. In deze begroting ramen wij elke maatregel afzonderlijk.

Binnen de bedrijfsvoering is een taakstelling opgelegd op de personeelskosten van structureel € 100.000.

Door een andere werkwijze waarin preventie en vroegsignalering centraal staat, vermindert de gemeente niet alleen de directe kosten voor jeugdzorg en uithuisplaatsingen, maar werkt zij ook aan het voorkomen van maatschappelijke problemen die op de lange termijn veel geld en maatschappelijke schade kunnen veroorzaken. Hoewel de eerste fase van de aanpak een omschakeling vereist, zal dit op termijn leiden tot een meer efficiënte besteding van middelen en een gezondere, veiligere samenleving. Naast een oplopend bedrag aan besparing (tot € 2.150.000 in 2029), wordt jaarlijks een bedrag van € 150.000 aan extra formatie opgenomen voor gezinscoaches.

Deze wijziging betreft de tegenboeking van het totaalbedrag opgenomen in de kadernota 2026. In deze begroting ramen wij elke maatregel afzonderlijk.

Betreft een nieuw initiatief van de VNG om een collectieve brandverzekering aan te gaan. Via een deelname aan het risicobeheerfonds leggen gemeenten hun premie in een aparte entiteit in. Vanuit deze entiteit worden brandschades vergoed en afgehandeld. Met ingang van 2027 is de besparing € 150.000.

Wij verlagen de post onvoorzien van € 25.000 naar € 1. In de gemeentewet en onze financiële verordening 2025 staat dat een post onvoorzien is opgenomen in de begroting. In de wetgeving is de hoogte niet vastgelegd. Daarom ramen wij slechts nog € 1. Daarmee voldoen we aan de wetgeving en onze eigen verordening.

Wij passen de afschrijvingstermijn van bedrijfsgebouwen aan van 40 jaar naar 50 jaar met ingang van begrotingsjaar 2026. Op dit moment is de afschrijvingstermijn van bedrijfsgebouwen 40 jaar. We zien in de praktijk dat gebouwen langer meegaan dan deze termijn. De economische levensduur is dus langer. We verlengen daarom de afschrijvingstermijn van gebouwen naar 50 jaar en sluiten hierdoor meer aan bij de levensduur.
Het voordeel van € 550.000 is nu op hoofdlijnen geboekt. Deze zullen bij de 2e VGR 2026 nader uitgesplitst worden.

Voor nieuw vast te stellen grexen/voorbereidings- of grondaankoopbudgetten wegen wij per keer af of er projectfinanciering toegepast wordt. In deze begroting kunnen we alleen projectfinanciering toepassen bij grondexploitatie Businesspark 7PoortII.

Deze wijziging betreft de tegenboeking van het totaalbedrag opgenomen in de kadernota 2026. In deze begroting ramen wij elke maatregel afzonderlijk.

In de besluitvorming van de 'financieel gezonde toekomst' is besloten de opbrengsten van de parkeertarieven en -vergunningen te verhogen. De parkeertarieven worden in twee stappen verhoogd;
In 2026 structureel met € 0,20 en in 2028 structureel met € 0,20.
De opbrengst per € 0,20 tariefsverhoging bedraagt € 200.000.

De tarieven voor parkeervergunningen worden verhoogd;
De 1e bewonersvergunning met € 30,00 en de 2e bewonersvergunning met € 59,65. De opbrengst hiervan bedraagt
€ 100.000.
De totale extra opbrengst in programma 0 bedraagt met ingang van 2026 structureel € 300.000 en vanaf 2028 aanvullend € 200.000. Bij de parkeerverordening 2026 ontvangt u een gedetailleerd voorstel over de nieuwe tarieven.

Bij de Financieel Gezonde Toekomst is gekeken naar de leges van de huwelijken. In vergelijking met de buurgemeenten blijkt de gemeente Zevenaar voor de kosten van een huwelijk een lager tarief in rekening te brengen. Daarom is besloten om het tarief voor een huwelijk te verhogen. Dit levert jaarlijks een extra opbrengst van € 10.400 op.

Jaarlijks actualiseren we de afschrijvingslasten. Tevens aanpassing van benodigde bedrag in reserve afschrijvingslasten en bijbehorende jaarlijkse vrijval als gevolg van afwijkingen in het werkelijk geïnvesteerde bedrag en faseringen. Dit werkt door in meerdere programma's.

Bij de kadernota heeft de raad als uitgangspunt vanuit de Financieel Gezonde Toekomst besloten dat 2026 en 2029 structureel en reëel sluitend moeten zijn. In 2026 lossen wij het ontstane financiële tekort eenmalig op met een onttrekking aan de algemene reserve. Conform de regelgeving kunnen we het vrije deel in de algemene reserve inzetten voor het dekken van structurele lasten. Wij doen dit in 2026 voor een bedrag van € 2.148.000 om de begroting in 2026 sluitend te maken.

Het budget voor Zevenaar Doet wordt gehalveerd naar een actie die één keer per jaar plaats vindt in plaats van twee keer. Daarnaast wordt Zevenaar Doet beëindigd in 2028. Om de kosten voor de jaren 2026-2028 te dekken stellen wij een bestemmingsreserve in die wordt gevoed door een bijdrage uit de algemene reserve met een bedrag van € 225.000 (3 jaar x € 75.000).